Τι είναι ο κατακερματισμός του DNA του σπέρματος
Ο κατακερματισμός του DNA του σπέρματος είναι η βλάβη που συμβαίνει στο γενετικό υλικό του σπέρματος. Αυτή η βλάβη είναι συνήθως μία μεταβολή ή μία διατομή σε ένα από τα δύο σκέλη της διπλής έλικας του DNA.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι τα αυξημένα επίπεδα του κατακερματισμού του DNA σχετίζεται με μείωση του ποσοστού κύησης και των γεννήσεων, κακή ποιότητα των εμβρύων και αύξηση των αποβολών. Η αρμόδια επιτροπή της Αμερικανικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής έχει δηλώσει ότι υπάρχει ένα όριο στη βλάβη του DNA, πέρα από το οποίο επηρεάζεται η ανάπτυξη του εμβρύου και η καλή έκβαση της εγκυμοσύνης [1].
Οι επιστήμονες Σακκάς και Alvarez ανέφεραν σε μία δημοσίευσή τους, ότι οι πιο σημαντικές αιτίες του κατακερματισμού του DNA είναι ανωμαλίες στη δομή της χρωματίνης, το οξειδωτικό στρες και η απόπτωση. Εξωτερικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν κατηγορηθεί για την αυξημένη κατάτμηση του DNA του σπέρματος και περιλαμβάνουν θερμότητα, χημειοθεραπευτικούς παράγοντες, το κάπνισμα, η φλεγμονή του γεννητικού συστήματος και η ανεπάρκεια ορισμένων ορμονών [2].
Συχνότητα
Ο κατακερματισμός του DNA παρατηρείται συχνότερα μεταξύ των υπογόνιμων ανδρών με ανώμαλες παραμέτρους στο σπέρμα τους, σε σύγκριση με γόνιμους άνδρες με φυσιολογικές παραμέτρους του σπέρματος. Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό υπογόνιμων ανδρών παρουσιάζουν κατακερματισμό του DNA στο σπέρμα τους, παρά τις φυσιολογικές παραμέτρους [3].
Ανίχνευση
Ο κατακερματισμός του DNA του σπέρματος μπορεί να ανιχνευθεί με ένα εξειδικευμένο τεστ. Μετά την επεξεργασία του δείγματος, κατά την ανάλυση του σπέρματος με μικροσκόπιο, παρέχεται η δυνατότητα να γίνει η διάκριση μεταξύ των φυσιολογικών σπερματοζωαρίων και των σπερματοζωαρίων με κατακερματισμένο DNA. Όταν η αναλογία των σπερματοζωαρίων με κατακερματισμένο DNA είναι μεγαλύτερη από 30% η γονιμοποιητική τους ικανότητα μειώνεται, ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες παραμέτρους του σπέρματος.
Αποτελέσματα και αντιμετώπιση
Το αποτέλεσμα της εξέτασης για τον κατακερματισμό του DNA μπορεί να δώσει απαντήσεις σε περιπτώσεις ανεξήγητης υπογονιμότητας, να προσφέρει μια ένδειξη της καταλληλότερης μεθόδου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί και την θεραπεία που θα πρέπει να ακολουθήσει ο άντρας προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα κατακερματισμού. Για παράδειγμα, η ενσωμάτωση των αντιοξειδωτικών βιταμινών στο διαιτολόγιο και η παύση του καπνίσματος, μπορεί να μειώσουν το ποσοστό των ανώμαλων σπερματοζωαρίων.
- The Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. 2006. The clinical utility of sperm DNA integrity testing. Fertility and Sterility. 86: S35 – S37.
- Sakkas D., Alvarez J. G. 2010. Sperm DNA fragmentation: mechanisms of origin, impact on reproductive outcome, and analysis. Fertility and Sterility. 93: 1027 – 1036.
- Saleh R.A., Agarwal A., Nelson D. R., Nada E. A., El-Tonsy M. H., Alvarez J. G., Thomas A. J. Jr, Sharma R. K. 2002. Increased sperm nuclear DNA damage in normozoospermic fertile men: a prospective study. Fertility and Sterility. 78: 313 – 318.
- Simon L., Brunborg G., Stevenson M., Lutton D., McManus J., Lewis SE. 2010. Clinical significance of sperm DNA damage in assisted reproduction outcome. Hum Reprod. 25: 1594 – 608.